Łuszczycowe zapalenie stawów

Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) to rodzaj zapalenia stawów, które występuje w połączeniu z chorobą skóry - łuszczycą. ŁZS jest przewlekłą chorobą zapalną stawów, ścięgien i przyczepów ścięgnistych.

O łuszczycowym zapaleniu stawów

Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) jest formą zapalenia stawów, które może powodować zapalenie stawów, ścięgien, przyczepów ścięgien i kręgosłupa. Choroba może powodować asymetryczne zapalenie zarówno małych, jak i dużych stawów w kilku miejscach ciała i charakteryzuje się obrzękiem, bólem oraz upośledzeniem funkcji i mobilności. W zdecydowanej większości przypadków łuszczyca występuje przed bólami stawów, ale u niektórych osób pojawiają się one jako pierwsze.

NASILENIE CHOROBY różni się w zależności od osoby. U niektórych osób choroba przebiega łagodnie, z niewielkim bólem stawów, podczas gdy inni cierpią na bardzo ciężkie łuszczycowe zapalenie stawów, które niszczy funkcję stawów.

DIAGNOZY dokonuje lekarz reumatolog. Nie ma jednoznacznych wytycznych dotyczących diagnozowania łuszczycowego zapalenia stawów i nie ma konkretnego badania potwierdzającego diagnozę. Diagnozę stawia się na podstawie objawów i wykluczenia innych schorzeń. Oprócz zwykłego badania klinicznego, badanie obejmie również badania rentgenowskie, badania krwi i ewentualnie badania płynu stawowego. W łuszczycowym zapaleniu stawów we krwi nie występują czynniki reumatoidalne, ponieważ czynniki te występują głównie w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Jednak poziomy OB i CRP mogą być umiarkowanie podwyższone (2).

Przyczyny

Przyczyna rozwoju łuszczycowego zapalenia stawów nie jest znana, ale uważa się, że pewną rolę odgrywają czynniki immunologiczne, genetyczne i środowiskowe. Łuszczycowe zapalenie stawów jest często związane z chorobą skóry - łuszczycą. Obie choroby są w pewnym stopniu dziedziczne i często obserwuje się kilka przypadków choroby w tej samej rodzinie.

Objawy i lokalizacja

W łuszczycowym zapaleniu stawów zmienione chorobowo stawy mogą stać się tkliwe, spuchnięte i sztywne. Objawy te zwykle nasilają się wczesnym rankiem i w spoczynku a ustępują wraz z ruchem. Objawy mogą się różnić i zależą od stopnia zaawansowania choroby i tego, które stawy są dotknięte chorobą.

• Ból, sztywność i obrzęk jednego lub więcej stawów
• Ucieplenie stawów
• Spuchnięte, kiełbaskowate palce rąk i stóp.
• Bolesność, ból i obrzęk stawów, mięśni i przyczepów ścięgnistych.
• Uogólnione zmęczenie w postaci wyczerpania.
• Ograniczona sprawność ruchowa

ŁZS może dotyczyć każdego stawu oraz miejsc, gdzie ścięgna i więzadła są połączone z kośćmi. Dowiedz się więcej o różnych objawach tutaj.

Zapalenie spowodowane łuszczycowym zapaleniem stawów może wpływać na inne narządy i tkanki w organizmie. Osoby z łuszczycowym zapaleniem stawów mogą zatem doświadczać innych chorób współistniejących. Dotyczy to zwłaszcza ciężkiej postaci łuszczycowego zapalenia stawów i mogą to być na przykład choroby układu krążenia i zespół metaboliczny, lęk, depresja, cukrzyca, choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

  
Ilustracje: Ból pleców i stawów palców jest powszechny w łuszczycowym zapaleniu stawów (iStock).

Występowanie

W Norwegii u 0,6-0,7 % (1) dorosłej populacji zdiagnozowano łuszczycowe zapalenie stawów. Choroba dotyka w przybliżeniu taką samą liczbę mężczyzn jak i kobiet i może wystąpić w każdym wieku. 

U większości osób łuszczyca pojawia się na najpierw na skórze, zanim zauważą u siebie objawy łuszczycowego zapalenia stawów. Jednak w niektórych przypadkach choroby skóry i stawów występują jednocześnie, a czasami łuszczycowe zapalenie stawów występuje przed chorobami skóry. Warto zauważyć, że u osób z łuszczycą mogą rozwinąć się również inne postacie zapalenia stawów, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów i choroba zwyrodnieniowa stawów. Łuszczyca niekoniecznie oznacza, że ból lub inne objawy stawowe są spowodowane łuszczycowym zapaleniem stawów.

Rokowanie i leczenie

Nie ma leczenia, które może całkowicie wyleczyć łuszczycowe zapalenie stawów, ale odpowiednie leczenie może zmniejszyć ból i stan zapalny stawów, a także poprawić ich funkcjonowanie. Ważnym celem leczenia jest utrzymanie zdolności pacjenta do pracy i jak najlepszej jakości życia. Leczenie wymaga współpracy pomiędzy lekarzem rodzinnym, dermatologiem, reumatologiem, a często też fizjoterapeutą i terapeutą zajęciowym.

We wczesnej fazie i w łagodnych przypadkach łuszczycowe zapalenie stawów jest leczone kortyzonem i innymi lekami immunosupresyjnymi. Kortyzon można podawać w postaci tabletek lub w postaci zastrzyków domięśniowo lub dostawowo. W cięższych przypadkach stosuje się terapię modyfikującą przebieg choroby (DMARD), taką jak Metotreksat i leki biologiczne. 

AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA może odgrywać ważną rolę w kontrolowaniu objawów. Odpowiednia aktywność fizyczna może przyczynić się do utrzymania dobrej mobilności, zmniejszenia poziomu stanu zapalnego i zmniejszenia odczuwania bólu. Ćwiczenia lub pewne obciążenie, nie są niebezpieczne dla stawów. Jeżeli jednak odczuwasz ból, może to być ostrzeżenie, że powinieneś nieco zwolnić tempa.  

LECZENIE KLIMATYCZNE może być bardzo pomocne w leczeniu ŁZS. Dzieci, młodzież i dorośli z łuszczycowym zapaleniem stawów mogą ubiegać się o udział w państwowym programie wyjazdów leczniczych za granicę. Dowiedz się więcej na ten temat tutaj. 

Życie z łuszczycowym zapaleniem stawów

Łuszczycowe zapalenie stawów może powodować znaczne problemy związane z ograniczeniem sprawności fizycznej i obniżeniem jakości życia. Wpływ ŁZS na jakość życia jest podobny jak w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Istnieje jednak znacznie mniej możliwości leczenia dostępnych dla osób z ŁZS niż dla osób z RZS.

ZDOLNOŚĆ DO PRACY I DOSTOSOWANIE MIEJSCA PRACY. Zdecydowana większość osób z łuszczycowym zapaleniem stawów jest w stanie dobrze funkcjonować w sytuacji zawodowej przy dostosowanym miejscu pracy. Dostosowanie miejsca pracy jest obowiązkiem pracodawcy. W porozumieniu z terapeutą zajęciowym Twoje miejsce pracy powinno być jak najlepiej dostosowane do Twoich możliwości funkcjonowania.

Przeczytaj więcej o swoich prawach jako osoby przewlekle chorej tutaj.

PROGRAMY WSPARCIA Osoby cierpiące na choroby przewlekłe są często uprawnione do korzystania z szeregu programów świadczeń finansowych i praktycznych. Między innymi można bezpłatnie skorzystać z leczenia i ćwiczeń u fizjoterapeuty, a coraz więcej szpitali posiada własne Centra Nauki i Doskonalenia (LMS). Skontaktuj się z lokalnym biurem NAV w celu uzyskania informacji na ten temat.

Możesz również zadzwonić na Telefon FFO pod numer 23 90 51 55 i zapytać o swoje  prawa jako osoby przewlekle chorej.